Zbiory / Obsadki

Obsadki

Obsadka, patyczek, rączka – to najczęściej używane nazwy tego narzędzia piśmiennego, na które nakładało się stalówkę. Obsadka pojawiła się w powszechnym użyciu co najmniej wtedy, gdy pojawiły się pierwsze masowe produkcje stalówek, a więc w latach 20-tych XIX w. Do jej wykonania używano najróżniejszych tworzyw: drewno, kość słoniowa, masa perłowa, róg, metal, srebro, szkło, często używano więcej niż jednego tworzywa w celu uzyskania oryginalnego wyglądu obsadki. Niektóre z nich służyły nie tylko do obsadzania w nich stalówek (stąd nazwa), ale często były tak projektowane, aby mogły służyć jako np. nożyk do rozcinania korespondencji. Obsadki mają najczęściej okrągły kształt, a średnica tego walca bywa bardzo różna: są obsadki bardzo cieniutkie i bardzo „grube”, przypominające cygaro. Design obsadek bywał również bardzo różnorodny: od prostych drewnianych, poprzez zdobione, rzeźbione, grawerowane. Szkolne obsadki miały zdecydowanie prosty wygląd i były wykonane z drewna: 
„Rączka (obsadka) składa się z drzewca czyli trzonka i żelaznej skuwki, służącej do przytwierdzania stalówki. Stalówka tkwi silnie w skuwce, ażeby podczas pisania nie chwiała się i nie poddawała w żadną stronę. Drewienka u rączki lekkie, od osadki (skuwki) ku końcowi nieco cieńsze, długości 16-20 cm. Rączek blaszanych, grubych, trójkątnych, albo wrzecionowatych używać nie należy; męczą bowiem rękę piszącego i powodują niekiedy skurcz palców, wskutek czego są z jednej strony przeszkodą w pisaniu, z drugiej zaś przyczyną tego, że pismo staje się nierówne.”
Stefan Tatuch, Nauka pisma użytkowego i ozdobnego. Podręcznik dla nauczycieli i uczniów seminariów nauczycielskich, Lwów 1927

___________________________________________

Aktualnie MKHP buduje ekspozycję poprzez powiększanie zbioru obiektów związanych z piśmiennictwem. Jeśli zatem masz coś ciekawego na strychu, w piwnicy lub w szufladzie – dajmy temu drugie życie. Niech nie zmarnieje w ciemnościach i zapomnieniu! Więcej informacji pod adresem email:
muzeum@mkhp.pl

Co nas interesuje?
Wszystko, co związane jest z kulturą pisma: korespondencja (kartki, listy), pamiętniki, dzienniki, zeszyty szkolne, podręczniki, elementarze, akcesoria szkolne typu: tabliczki łupkowe, tablice szkolne, ołówki, stalówki, obsadki, pióra wieczne, kałamarze, atramenty, piórniki, liczydła, zestawy kreślarskie, kreda, zdjęcia szkolne, ławki szkolne, mapy i inne pomoce naukowe. Meble domowe typu: biurka, sekretarzyki, a także kałamarze nabiurkowe, stojaki na listy, stojaki na pióra, suszki itd.

Stan przedmiotów.
Przedmioty nie muszą być w idealnym stanie, a nawet mogą być w stanie bardzo złym – spróbujemy przywrócić im wygląd, który umożliwi podziwianie ich pierwotnego piękna.